Gezien: Down The Rabbit Hole 2015 – vrijdag

Misschien is het maar goed ook dat er de laatste jaren in Nederland nieuwe festivals bij zijn gekomen zoals Best Kept Secret en Down The Rabbit Hole. Festivals zijn gewoon helemaal hip en van deze tijd. Lowlands spande een paar jaar terug de kroon in Nederland met een onwaarschijnlijk grote belangstelling en razendsnel uitverkopen. Noem het een oververhitte markt. Een hittegolf. Al gaat dat ook weer een keer voorbij. Volgens mij maakt het een festival er niet leuker op als iedereen bij hetzelfde feestje wil zijn, terwijl dat feestje ondertussen gewoon te groot aan het worden is. Dat de echte muziekliefhebbers ondertussen andere festivals zijn gaan opzoeken vind ik dan ook niet gek, er is ondertussen een groot aanbod aan kwalitatief goede en onderscheidende festivals gekomen in Nederland die nog niet aan de hipheid en/of grootschaligheid ten onder zijn gegaan en kwalitatief al lang niet meer onder doen voor wat Lowlands biedt op muzikaal vlak. Integendeel misschien. Neem bijvoorbeeld Le Guess Who?, Incubate, Valkhof Festival, Into The Great Wide Open (verkoopt wel snel uit overigens), Eurosonic/Noorderslag en ga zo maar door. Een kleinschaliger festival met alleen de kleinere namen en (hooguit) de betere subheadliners, met een ouderwets goed gevoel voor sfeer en vermaak. Er is markt voor. Lowlands is gewoon niet uitverkocht dit jaar en veel Lowlands-gangers van vroeger zie ik ook andere festivals opzoeken. Nou ja, die zijn ook niet meer jong ondertussen, dat kan ook een natuurlijke selectie zijn. En je kunt ook niet alles. M’n portemonnee is het met me eens, en m’n agenda ook. Best Kept Secret zal voor mij nog wel even een geheim blijven daardoor, maar als bonus-festival dit jaar was het wel geweldig leuk om dat konijnenhol daar bij Beuningen/Ewijk eens van binnen te zien. Lekker dichtbij ook, en dat is al een goede reden, naast een stel fijne acts die ik nog wel eens wilde zien en het prima weer dat werd voorspeld. Maar achteraf was het vooral ook de buitengewoon fijne sfeer die het festival aantrekkelijk maakte.

Het is dus heel hip tegenwoordig, dit soort goed aangeklede festivals. Neem al die smaakmarkten en speciale bierfestivals bijvoorbeeld, er gaat geen weekend meer voorbij waar je niet dit soort hippe – nou noem het Bourgondische – dingen kunt gaan doen. Ik was wel benieuwd hoe dat op Down The Rabbit Hole zou zijn, de hele aankleding leek me wel erg hippie-achtig en met turbo-taal als ‘hip je hopje’ leek het ook wel erg een soort ‘bouw je eigen feestje’-festival. Maar ik moet het toegeven, wat een heerlijk festival is dit. De aankleding is netjes uitgewerkt. Kijk alleen al naar de hekken, overal bekleed met gras en die typische DTRH-rondo’s. De entree is al heel mooi, met een bouwwerk van bomen en gras en draaiende waterraden. Maar ook de weg er naar toe, langs het meertje, dwars door de camping, waar de tenten dus tegen het water aan staan, tot vlak bij de ingang. En wat een relaxte security hier trouwens, niet overdreven fouilleren en crowdsurfers gewoon oogluikend toestaan. Je had niet in de gaten dat ze er waren, en zo hoort dat ook. Ook de hele schoonmaakploeg verdient een compliment, het terrein werd steeds goed schoon gehouden, af en toe verbaasde ik me hoe weinig plastic bekers er op het terrein lagen. Het Vuige Veld en het Idyllische Veldje leken mij wel een beetje hippie-woodstock-achtig bedoeld, maar het zijn juist de plekken die je af en toe wilt opzoeken als je even geen muziek hoeft te zien. Met vele leuke eettentjes (jawel, net als bij een food festival dus, De Kaaij is bijvoorbeeld ook zoiets in Nijmegen dat veel publiek trekt) en met veel ander vermaak is het hier plezierig rondhangen, wat het hele weekend dan ook uitgebreid wordt gedaan. Ook hier een biergarten (waar blijft dat speciaalbier op Lowlands trouwens) van Brand (voor de rest is het Heineken hier), waar je bijvoorbeeld ook zwaar blond, witbier en IPA kan krijgen, geschonken in echte glazen. Er is in ‘Alice wonderland’ genoeg te ontdekken, met geheime deurtjes en optredens. Zo was er vrijdagnacht ineens een optreden van De Staat in het bos, waarvan de ingang ook bijna niet te vinden was. En zo was er nog veel meer te doen; optredens rond het kampvuur (Janne Schra zat een kwartier van tevoren al propvol helaas), het bouwen van de toren bij het Teddy Widder-plein, de fotobooth op het Idyllische Veldje, de kuilen graven op het strand, de activiteiten in de kooi op het Vuige Veld, de knusse walvisbioscoop, en ga zo maar door. De sfeer was ongedwongen en opperbest.

‘Het kleine broertje van Lowlands’ wordt het festival ook wel genoemd (niet gek ook, want het zijn dezelfde organisatoren, alleen dit is dus een stuk kleiner) en hier en daar lees ik berichten van mensen die de oude sfeer van Lowlands hier herkennen. Niet dat ik Lowlands tegenwoordig niks vind, het is alleen zo dat andere festivals dezelfde toon hebben weten te raken en ook vast een deel van de doelgroep weg pikt. In dit geval pikt DTRH misschien ook wel wat eigen publiek van Lowlands weg, maar tegelijkertijd ook van concurrent Best Kept Secret. Ik geloof wel in dit soort marktwerking, uiteindelijk blijven de goede dingen over en verbeteren festivals zich in de loop der jaren daardoor vanzelf op diverse vlakken. Ze moeten wel. Zelfs Pinkpop, voorheen toch een ‘muziek met een slappe hamburger’-festival, heeft zich verbetert qua aankleding en sfeer. Met ruim 15.000 bezoekers was het ook niet te druk (dik 5.000 meer dan vorig jaar), en heel veel drukker hoeft het voor mij ook niet (ze kunnen groeien naar 30.000 tot 35.000 geloof ik met uitbreidingsmogelijkheden op het terrein). Met z’n 50.000-en naar Muse kijken, ik doe dat niet al te graag meer, geef mij maar een optreden in een kleine rustig tent (Motorpsycho!), waarbij je nog lekker dicht op de band kan staan. Ouwe lul, ik weet het. De zaterdag leek nog wel de drukste dag op het terrein, al zou de grote Hotot-tent (haha, ik begreep pas vrij laat dat de tenten hier naar konijnenrassen zijn vernoemd) eigenlijk nauwelijks vol zou staan het hele weekend. Ja, bij Iggy Pop eigenlijk, maar voor de rest was het nauwelijks tot de helft toe gevuld. De tent is zeker zo groot als de Grolsch-tent op Lowlands of die grote tent op Appelpop als ik dat zo zou mogen inschatten. Groot, maar nog net knus genoeg. En dat die niet altijd gevuld was lag ook aan het weer, rondom kun je prima liggen op die groene heuvels (een bewuste verwijzing naar het recreatiepark trouwens) en dat werd massaal gedaan. Hier geen videoscherm, dat zou nog een idee kunnen zijn, al gaan er dan misschien nog minder mensen de tent in. Naast de Teddy Widder-tent stond dan wel weer een videoscherm met goede boxen (Werchter had dat ook altijd bij de Pyramid Marquee), en zo’n scherm – juist ook bij een kleinere tent – vind ik wel fijn. Je kunt daar het concert toch goed zien en volgen zonder direct de tent zelf in te moeten. Toch was de fijnste tent de kleinste op het festival. Gelegen tussen de twee andere tenten kon je door het bos naar de Fuzzy Lop-tent, een kleinere cirkelvormige circus-tent. Knus en intiem, zoals ik het graag heb dus, met een hele hoop fijne bands. Want, goede sfeer of niet, het gaat mij vooral ook om de muziek. En ergens heb ik het gevoel dat hier een fijne mix rondloopt van muziekliefhebbers op dit festival, en dat dat prima samen gaat met levensgenieters, de fijnere jeugd van tegenwoordig en relaxte ouderen (dat die er vooral zouden zijn vanwege Iggy Pop en Patti Smith vind ik een gekke aanname trouwens, het artikel van 3voor12 is wat onzinnig denk ik, je bent wie je bent). Natuurlijk is iedereen lekker relaxed op zo’n festival, het is ook een soort vakantie natuurlijk.

Lange inleiding. Maar goed. Punt is dat dit echt een geniet-festival is en bovendien een bonus in mijn festival-kalender. Zo heb ik ook regelmatig rondgelopen. Het is leuk om er achteraf wat over op te schrijven, maar dat is meer een geheugensteuntje voor later. Wat had ik ook alweer gezien en wat vond ik er van. Tijdens een festival schrijf ik eigenlijk nooit, je mag ook genieten en ik ben geen journalist in functie op het terrein, meer een normale ‘eindgebruiker’. Hoe doen die lui van 3voor12 dat eigenlijk? Schrijven ze na een optreden hun stukje op een laptopje back-stage? Ga toch lekker van het festival genieten, zou ik ik denken. Of hebben ze de helft van hun stukjes al klaar staan van tevoren? Maar eerlijk is eerlijk, ze doen het goed en snel, check hier al hun verslagen en video-opnames. Het is maar een mening zeg ik wel eens vaker (een mening poneren en opschrijven als een feitelijk gegeven vind ik zelf nog wel eens merkwaardig uit de hoogte in recensies, maar goed), zo vond ik de Róisín Murphy helemaal geen hoogtepunt, laat staan hét hoogtepunt (lees hier hun top 20). Op dit festival had ik ook de indruk dat iedereen hier andere dingen leuk of goed vond, en dat maakt het eigenlijk ook wel zo leuk en divers. We agree to disagree. Maar dan toch. Wat vond ik er nu allemaal van (voordat ik het echt weer vergeet allemaal)?

Vrijdag

Nou goed, net binnen en direct doorlopen naar de Fuzzy Lop voor het Amerikaanse Misun. Ik moet dan altijd even acclimatiseren op zo’n festival. Een vrolijk hupsende dame op het podium met een gitarist met een zonnige witte zonnebril is dan ineens wel heel veel blijheid zo bij elkaar aan het begin van het festival. De jongeren om me heen zitten er al blijkbaar meer in en doen vrolijk mee met de kleine zangeres met die dansende gouden lokken in een maagdelijke wit jurkje. Het glijdt gewoon wat langs mij heen, en ik kan er dus maar moeilijk in meegaan. Kan dus aan mij liggen, maar de sixties rock-‘n-roll gemengd met elektronische pop is dan ook net iets te nietszeggend vind ik, hoe leuk ook de ondeugende blikken zijn van de zangeres. Toch maar even door naar Blaudzun, die letterlijk wat meer warmte de slecht gevulde Hotot-hoofdpodium in slingert met de tekst ‘the heat is on’, oftewel een oude 3FM-megahit: “Promises of No Man’s Land”. Je ziet het publiek op dat moment wat meer in de beweging schieten zonder dat er hier nu een erg uitgelaten massa publiek staat. Het is lastig voor deze – toch nog steeds prima Nederlandse – act om zo vroeg in de middag in de grote tent te openen, maar de warme gloed is er en de schwung komt er naarmate het optreden vordert steeds beter in. Nog steeds vind ik de mooi uitgewerkte melodielijnen fijn om te horen, zo mooi ook ondersteunt door de trompet. De groots gebrachte folk wordt net niet overdreven. Johannes Sigmond oogt wat mager maar vastberaden en sterk, gek genoeg stoor ik me vandaag wat minder aan die zang met die lichte snik, wellicht ben ik er inmiddels immuun voor geworden. Of hij zingt het tegenwoordig net iets minder theatraal. Zonder nu heel erg te excelleren is het een heel onderhoudend optreden. Later staat in dezelfde grote tent Death From Above 1979 fijn vuig (als we het toch over vuige veldjes hebben) te rocken. Het Canadese duo is terug van weggeweest, na een pauze vanaf 2006 kwamen er weer meerdere optredens vanaf 2012 en vorig jaar verscheen ook weer eens een nieuw album. De smerige sleaze rock kenmerkt zich eigenlijk door weinig fatsoenlijke melodie maar met extra spuug. Zoiets. Daarmee lijken de nummers wat te wringen; het schuurt, is soms lastig te behappen, en lijkt ook nergens naar toe te gaan, maar het is vooral de energie van de (zingende) drummer en gitarist (met doorzichtige gitaren) dat hier indruk maakt. Leuk ook die samples tussendoor. Met z’n tweeën op zo’n groot podium lijkt dan net te veel van het goede, maar zeker vooraan komt de dance-punk goed hard over, zeker als ze tegen het einde nog wat sneller en feller de beuk er in gooien. Retecool deze gasten natuurlijk. Orkesta Mendoza uit Tuscon, Arizona is dan een verrassend fijn tussendoortje in de kleine Fuzzy Lop. De band staat onder leiding van bandleider Sergio Mendoza en die is ook toetsenist, accordeonist, gitaar in Calexico. Die hebben we anderhalve week terug nog in Doornroosje in Nijmegen gezien, al had hij daar een minder prominente rol. De (Mexicaanse) mambo/cumbia klinkt heel feestelijk hier, en brengt de tent flink aan het dansen. In die zin lijkt het optreden met veel meer vuur en passie gebracht te worden hier dan Calexico zelf in Doornroosje. Normaal ben ik niet zo heel erg van de wereldmuziek, maar dit (be)valt goed. Grappig is ook de wat oudere man met sambaballen die strak in het gareel blijft staan en bewust een serieus gezicht opzet, maar ondertussen de meest guitige danspasjes doet en ondertussen ook nog passievol en authentiek zingt. Het Belgische Oscar and the Wolf daarna kan in eigen land al rekenen op een heldenstatus en een dag eerder zorgde het voor een uitpuilende tent op Rock Werchter. Ook hier kan de band rekenen op flinke belangstelling. Ik vind die dromerige elektronische pop wel mooi, maar het is ook wel wat loom. Net zoals het weer. Het elektronische aspect doet me hier en daar wat denken aan SOHN, maar dit is allemaal wat subtieler en meer ingehouden. De slowmotion zwijmel-dance mag dan zwoel en sensueel zijn, een uur is me dan net wat te veel, daarvoor is ook niet al het materiaal sterk genoeg. Natuurlijk pakken ze alle jonge meisjes voor het podium met gemak in, maar zanger Max Colombie vind ik met z’n gladde moves ook juist wel van het type ‘net iets te dik aangezet’. Net zoals zijn zang vind ik, dat net iets te veel een maniertje is vind ik. Het zal de fans een zorg zijn, en de band ook gok ik. Ze staan toch mooi in november in de Heineken Music Hall om dit land verder te veroveren. De Hotot stond hier in elk geval zeldzaam vol. In de Teddy Widder is er daarna een fantastische lichtshow van de Amerikaanse producer Flying Lotus, die zelf achter een groot (kubus-achtig) scherm staat waarop hele vette flitsende visuals te zien zijn, vergelijkbaar met wat we destijds bij Amon Tobin te zien kregen. Zijn knutselwerk van elektronische beats en samples uit een laptop kunnen prima bekoren en zijn veel dansbaarder dan het fragmentarische werk van Tobin (en daardoor ook niet echt goed te vergelijken). Steven Ellison mengt hier elektronica met jazz en hiphop aldus de beschrijving, al kan ik de jazz wat moeilijker plaatsen. Het zijn wel fijne elektronische beats die hij hier laat horen, ook al is het wat statisch als hij voornamelijk achter de laptop blijft staan en we vooral zijn geel opgelichte ‘ogen’ zien bewegen achter het scherm. Achteraf lees ik gemengde verhalen over het optreden, maar dat is dan ook de rode draad op dit festival: er is voor iedereen wel iets dat aanspreekt, en dat ligt vooral aan je smaak. Veel slechte dingen zien we hier niet, ook al steekt er ook weer niet enorm veel bovenuit. Halverwege ruilen we het daarom toch nog even in voor het Rotterdamse Rats on Rafts, die een energieke set staat te spelen in de kleine Fuzzy Lop-tent. Bij veel bands weet je dat het venijn toch wel vaak in de staart zit, dus als je iets half wilt zien kun je misschien maar beter de tweede helft gaan bekijken denk ik dan altijd (behalve bij Iggy Pop dan op dit festival – maar daar kom ik nog op terug). De ‘power’ postpunk/new wave of lo-fi indierock is gewoon prima, en verdient een beter gevulde tent. Maar goed, blijkbaar moest iedereen na Oscar and the Wolfe nog massaal wat eten of zo. Achteraf lees ik dat bassist Florian Veenhuis vanwege een gebroken pols is vervangen door Jaap van der Velde van The Homesick en Yuko Yuko. Niks van gemerkt. Knap gedaan dus. Die spannende gitaarlijntjes en het venijn, of noem het de jeugdige onbezonnenheid, mis ik dan een beetje bij Ryan Adams (niet te verwarren met… och laat maar, die grap is al veel te vaak gemaakt). Oerdegelijke grote meneren-rock, maar het roots-achtige geluid vind ik zelf soms ouderwets saai. Het is maar wat je blieft natuurlijk. Een must voor liefhebbers van Americana en alt.country van – pak ‘m beet – Wilco of Bruce Springsteen. Ik heb het weer eens geprobeerd maar nog steeds niet bekeerd tot liefhebber van het genre. Voor ieder wat wils dus, al blijft ook hier de grote tent opvallend leeg. Zo zullen er genoeg mensen zijn die speciaal voor de Amerikaanse Patti Smith zijn gekomen met haar vertolking van het veertig jaar oude (debuutalbum) Horses uit 1975. Het staat hier dus wel vol met publiek, zowel oud als nieuw. Met “Gloria” zet ze gelijk de toon en je merkt dat het publiek er helemaal in mee gaat, ook al kan ik niet alles goed vinden van dat album. Maar dan nog. Haar haar is witter geworden en ze pakt er ergens een brilletje bij geloof ik, maar je merkt aan alles dat het interne vuur er nog steeds is. Een mooie terugblik op de pophistorie, ik kan dat wel waarderen, zeker als het nog zo intens wordt geserveerd. In oktober komt ze terug naar Nederland: Paradiso in Amsterdam en TivoliVredenburg in Utrecht. Damien Rice staat daarna in een aardig gevulde Hotot, ook al zo’n persoonlijkheid. Ga maar na, als afsluitende act alleen met gitaar op het grote podium, je moet het maar gewoon doen. Dat het in zo’n setting niet helemaal over wil komen is bijna onvermijdelijk. De tent is wel heel groot en het geluid staat niet heel subtiel, maar ja, je moet wel wat om over het luid kletsende publiek heen te komen. Een intieme sfeer in een kleine zaal met liefhebbers zou dit uiteraard veel meer goed doen, maar toch hoor ik ook wel die prachtnummers die er soms voorbij komen, en dan ben ik normaal niet eens fan van mannen met alleen maar een gitaar. Volgende keer maar een verrassingsoptreden bij het kampvuur? Zet ‘m daar gewoon volgend jaar neer als de mysterieuze Daniel Rijst en ik kom zeker kijken. Daarmee is de vrijdag ook afgelopen en achteraf vind ik dit de minste dag van het festival, maar goed, we hebben nog mooie dingen in het verschiet.